در زمان نصب Oracle Grid Infrastructure و ایجاد ASM Disk Group، نیاز داریم که دیسک‌ها در لینوکس نام پایدار، مالکیت درست و مجوزهای صحیح داشته باشند. ابزار udev در لینوکس این کار را انجام می‌دهد.

اما یک نکته مهم:
🔸 محیط VirtualBox با محیط تولیدی واقعی (SAN / iSCSI / FC) کاملاً یکسان رفتار نمی‌کند.
به همین دلیل در این مقاله هر دو سناریو را پوشش می‌دهیم.

---

1. چرا به udev نیاز داریم؟

در سیستم‌عامل، نام دیسک‌ها ممکن است پس از هر ریبوت تغییر کند:

/dev/sdb  →  /dev/sdc

ولی ASM نیاز دارد همیشه از مسیرهای ثابت استفاده کند مثل:

/dev/asm/ocr01
/dev/asm/data01

udev این مشکلات را حل می‌کند:

• ایجاد نام پایدار برای دیسک‌ها

• تنظیم مالکیت (oracle / grid)

• تنظیم گروه (asmadmin)

• تنظیم مجوزها (0660)

• ایجاد symlink ثابت در مسیر /dev/asm/

---

2. پیش‌نیازهای مشترک برای هر دو محیط

• دیسک‌ها باید shared و raw باشند

• بهتر است برای ASM پارتیشن ایجاد نشود (اما در VirtualBox معمولاً پارتیشن داریم)

• روی هر دو نود، نام‌دهی دیسک‌ها باید یکسان باشد

• کاربر oracle باید عضو asmadmin باشد:

[root@rac1 ~]# id oracle
uid=54321(oracle) gid=54321(oinstall) groups=54321(oinstall),54322(dba),54323(oper),54324(backupdba),54325(dgdba),54326(kmdba),54330(racdba),54327(asmdba),54328(asmoper),54329(asmadmin)

در قسمت قبل اینکار را انجام داده بودیم

3. محیط VirtualBox — چالش‌ها و تفاوت‌ها

VirtualBox چند محدودیت دارد:

1) بسیاری از دیسک‌های VDI → خروجی scsi_id نمی‌دهند

مثال:

/usr/lib/udev/scsi_id -g -u -d /dev/sdb1
# خروجی خالی

2) VirtualBox ID_SERIAL واقعی ارائه نمی‌دهد

بنابراین این دو روش عملاً کار نمی‌کنند:

RESULT=="XXXXXXXXX"
ENV{ID_SERIAL}=="..."

3) بهترین روش در VirtualBox

استفاده از KERNELS و DEVPATH است.

sdb  → 3:0:0:0
sdc  → 3:0:1:0

udevadm info --query=all --name=/dev/sdb1 | egrep "ID_SERIAL|DEVPATH"
E: DEVPATH=/devices/pci0000:00/0000:00:14.0/host3/target3:0:0/3:0:0:0/block/sdb/sdb1

4. محیط واقعی (SAN / iSCSI / FC)

در محیط‌های واقعی، وضعیت کاملاً متفاوت است:

• دیسک‌ها WWID واقعی دارند

• از multipath استفاده می‌شود

• scsi_id همیشه خروجی می‌دهد

در محیط واقعی rule این شکلی است:

ACTION=="add|change", SUBSYSTEM=="block", ENV{DEVTYPE}=="disk", \
  PROGRAM=="/usr/lib/udev/scsi_id -g -u -d $devnode", \
  RESULT=="3600508b400105e210000900000490000", \
  SYMLINK+="asm/data01", OWNER:="oracle", GROUP:="asmadmin", MODE:="0660"

در multipath مانند زیر می‌شود:

KERNEL=="dm-*", ENV{DM_UUID}=="mpath-3600508b4001...", \
  SYMLINK+="asm/data01"

این روش پایدارترین و استانداردترین روش برای محیط تولیدی است.

توضیح: WWID چیست؟

• شناسه‌ی جهانی (Worldwide Identifier)

• یک عدد منحصربه‌فرد که از استوریج می‌آید

• اگر در کل دنیا ۵ میلیون SAN داشته باشیم، هیچ دو دیسکی WWID یکسان ندارند

• udev در محیط واقعی دقیقاً بر اساس WWID کار می‌کند

مثال WWID واقعی:

3600508b400105e210000900000490000

توضیح: multipath چیست و چرا نیاز داریم؟

مثالی ساده:
اگر یک سرور RAC از طریق دو مسیر به SAN وصل شود:

pathA → دیسک /dev/sdb  
pathB → دیسک /dev/sdc

multipath این دو مسیر را تجمیع می‌کند و یک دیسک منطقی می‌سازد:

/dev/mapper/mpatha

و در udev برای کنترل دقیق از DM_UUID استفاده می‌کنیم:

KERNEL=="dm-*", ENV{DM_UUID}=="mpath-3600508b4...", SYMLINK+="asm/data01"

 

---

5. سناریوی کامل VirtualBox 

در محیط شما، مسیر SCSI از طریق udevadm info یافت شد:

sdb → 3:0:0:0 (OCR)
sdc → 3:0:1:0 (DATA/MGMT)

چرا در VirtualBox scsi_id کار نمی‌کند؟

این موضوع برای خیلی‌ها سؤال است.

دلیل اصلی:

VirtualBox تنها «شبیه‌سازی» SCSI است و بسیاری از ویژگی‌های سخت‌افزاری واقعی را پیاده‌سازی نمی‌کند.
به همین دلیل موارد زیر را ندارد:

• WWID واقعی

• ID_SERIAL واقعی

• Inquiry Data واقعی

محل قرارگیری فایل‌های udev و نام‌گذاری آن‌ها

تمام ruleهای udev در لینوکس در مسیر زیر قرار می‌گیرند:

/etc/udev/rules.d/

در این مسیر، هر فایل با پسوند .rules یک مجموعه دستور udev است.

🔹 چرا اسم فایل را 99-oracle-asm.rules می‌گذاریم؟

udev فایل‌های موجود در این مسیر را به ترتیب عددی می‌خواند:

• فایل‌هایی با شماره پایین‌تر زودتر اجرا می‌شوند

• فایل‌هایی با شماره بالاتر دیرتر اجرا می‌شوند

• ruleهای دیرتر می‌توانند ruleهای قبلی را override کنند

به همین دلیل:

• شماره ۹۹ یعنی «بعد از همه فایل‌ها»

• برای اینکه rule ما روی همه ruleهای عمومی سیستم اولویت داشته باشد

این استاندارد Oracle و Red Hat هم هست.

 ایجاد فایل rule برای Oracle ASM

پس باید فایل زیر را ایجاد کنیم:

vi /etc/udev/rules.d/99-oracle-asm.rules

و ruleهای مورد نیاز را داخل آن قرار دهیم.

# === OCR (sdb1: parent 3:0:0:0) ===
ACTION=="add|change", SUBSYSTEM=="block", ENV{DEVTYPE}=="partition", \
  KERNEL=="sd*[0-9]", KERNELS=="3:0:0:0", \
  SYMLINK+="asm/ocr01", OWNER:="oracle", GROUP:="asmadmin", MODE:="0660"

# === DATA/MGMT (sdc1: parent 3:0:1:0) ===
ACTION=="add|change", SUBSYSTEM=="block", ENV{DEVTYPE}=="partition", \
  KERNEL=="sd*[0-9]", KERNELS=="3:0:1:0", \
  SYMLINK+="asm/mgmt01", OWNER:="oracle", GROUP:="asmadmin", MODE:="0660"

مفاهیم مهم udev

• KERNEL==: نام دیسک

• KERNELS==: مسیر parent در زیرساخت سخت‌افزاری

• PROGRAM==: اجرای دستور، مثل scsi_id

• RESULT==: خروجی برنامه

• SYMLINK+=: ساخت لینک پایدار

• OWNER, GROUP, MODE: مجوزها

اعمال تنظیمات:

udevadm control --reload-rules
udevadm trigger

مسیرهای نهایی:

/dev/asm/ocr01   →  /dev/sdb1
/dev/asm/mgmt01  →  /dev/sdc1

6. مقایسه VirtualBox و محیط واقعی

---

7. نکات مهم برای نصب RAC

1) همیشه قبل از نصب Grid، لینک‌ها را تست کن:

ls -l /dev/asm/

2) روی هر نود فایل udev باید ۱۰۰٪ یکسان باشد.

3) نصب ASM/GRID فقط باید مسیر /dev/asm/... را دریافت کند.

4) بعد از نصب، یک بار ریبوت کنید تا پایداری rule تست شود.